مهدی کوزه‌کنانی

 
مجسمه کوزه کنانی در خانه مشروطه.

مهدی کوزه کنانی معروف به حاج مهدی کوزه کنانی ( ابوالملّه) از تجار و بازاریان معتبر وموجه تبریز بود.ایشان متولد شهر با فرهنگ کوزه کنان در شهرستان شبستر می باشد با شروع جنبش مشروطیت با وجود سن بالا به جنبش پیوست واز بنیان گذاران انجمن عدالت طلبان تبریز بود که بعدا به تغییر نام داد.

در قضیه مقاومت محمد علی میرزا ولیعهد و درنتیجه تحصن تبریزیان در مسجد صمصام و کنسولگری انگلیس در سال۱۳۸۵ که با سخن رانی های آتشین میرزا جواد ناطق و میرزا حسین واعظ همراه بود، وی کمک مالی فراوانی به متحصنین می نمود. وی مٌهر دار انجمن بود و وجلسات انجمن در خانه او برگزار می گردید. به علت سن بالا و محبوبیت نزد مردم به او لقب ابوالملّه داده بودند. در مبارزه بین مستبدین ومشروطه طلبان، چندین بارنقشه ترور وی کشیده شده و یکبار درب خانه وی را آتش زدند. خانه وی از سوی سازمان میراث فرهنگی آذربایجان شرقی به موزه مشروطیت تبدیل شده است.

وقتی یکی از علمای تبریز از وقوع بعضی هرج و مرج ها در رابطه با مشروطه، به وی خرده گرفت، او این شعر را خواند:

غربال چون ائدر حرکت هرج ومرج اولار

اما، داریخما، چون کی آریتماق خیالی وار

(ترجمه: چون غربال به حرکت بیاید هرج ومرج میشود. اما حوصله کن چون در پی جدا سازی است.)

حاج مهدی کوزه کنانی در زمان ورود روس ها به تبریز زنده بود ولی چندی بعد درگذشت.

منابع

  1.  کسروی، احمد. تاریخ مشروطه ایران. انتشارات امیرکبیر، ۱۳۵۶ صفحه ۸۱۶.
  2.  مجتهدی، مهدی. رجال آذربایجان. انتشارات زرین، چاپ اول صفحه ۲۲۵.